Wat is het beste RAM-geheugen voor gaming? | Megekko Academy

Geschreven door Bjorn

12 April 2024 15:02

Hoe kies je het juiste RAM-geheugen voor gaming?

Zonder RAM-geheugen kan je computer niet opstarten, je hebt het dus altijd nodig. Het kan alleen lastig zijn door alle verschillende typen RAM-geheugen om een keuze te maken. Zeker als je een computer hebt die alleen gericht is op gaming, of als je van plan bent er een hiervoor te bouwen. Om de juiste hoeveelheid RAM te bepalen is het handig om een schatting te maken van de games die je zou willen gaan spelen.

Als je van plan bent om een gaming-pc te gaan bouwen kun je rekening houden met de volgende hoeveelheden:

8GB WERKGEHEUGEN

Deze hoeveelheid RAM wordt steeds minder gezien in de huidige generatie gaming-pc’s. Dat komt omdat de games van tegenwoordig zwaarder zijn en meer vragen van je PC. Het is wel mogelijk om met 8GB RAM-geheugen te gamen, maar je zult niet op de hoogste instellingen kunnen gamen. Deze hoeveelheid RAM-geheugen wordt nog terug gezien bij een Full HD (1080P) build bijvoorbeeld.

BEKIJK

16GB WERKGEHEUGEN

In 2023 is dit de aan te raden hoeveelheid voor je gaming-pc. Met deze hoeveelheid is het voor je pc een stuk makkelijker om games op hogere graphics te spelen, maar hierdoor is er ook ruimte om programma’s aan te laten staan tijdens het gamen. Mocht je de ambitie hebben om video’s op te nemen voor YouTube of om tijdens het gamen te livestreamen is dat ook mogelijk. Echter is het wel zo dat als je dit wilt doen met een zware game en de nodige software, dat je zult zien dat er veel van je RAM-geheugen gebruikt zal worden.

BEKIJK

32GB WERKGEHEUGEN

Als je van plan bent om je gaming-pc ook als workstation te gebruiken, voor bijvoorbeeld het bewerken van videomateriaal op 4K is het verstandig om 32GB aan werkgeheugen aan te schaffen. Je kan hierdoor meerdere Adobe-programma’s openen, wisselen tussen virtuele machines en natuurlijk op hoge instellingen gamen.

BEKIJK

64GB WERKGEHEUGEN

Als je van plan bent om een professionele computer te bouwen waarmee je zware taken zult gaan uitvoeren, zoals intensief 4K beeldmateriaal bewerken is het verstandig om 64GB werkgeheugen te gebruiken. Als je interesse hebt om 64GB RAM-geheugen te gebruiken voor gaming, is het een overbodige luxe. Tot aan 32GB kun je kleine prestatieverbeteringen zien, maar daarboven niet met de huidige games.

BEKIJK

Welke geheugenkloksnelheid is goed voor gaming?

RAM-geheugen komt er in allerlei verschillende snelheden en voor gaming moet je rekening houden met andere factoren dan als je de computer alleen zou gebruiken om op het internet te surfen. Het is altijd belangrijk dat je RAM-geheugen goed kan samenwerken met de rest van je componenten en dat je moederbord ondersteuning biedt voor jouw wensen. Daar duiken we dadelijk dieper in. Nu eerst de beste kloksnelheden RAM-geheugen voor gaming.

DDR4 RAM-geheugen

Als we kijken naar de verschillende kloksnelheden die beschikbaar zijn voor het DDR4 RAM-geheugen zijn er veel opties. Voor gaming is RAM-geheugen met een kloksnelheid 3200 MHz tot 3600 MHz meer dan voldoende, met een timing van 16 (CL16). Met deze snelheid kan de game taken doorsturen naar de componenten zodat dat er vertraging ontstaat. Hierdoor krijg je geen haperingen tijdens het gamen en kun je genieten van een stabiele performance.

BEKIJK

DDR5 RAM-geheugen

Inmiddels begint DDR5 RAM-geheugen een steeds grotere plek op de markt te krijgen. Er komen daardoor ook meer opties om een gaming-pc met DDR5 geheugen te bouwen. Deze hebben andere kloksnelheden dan het DDR4 RAM-geheugen. De ‘sweet spot’ voor DDR5 RAM-geheugen en gaming verschilt met het type processor dat je wilt gaan gebruiken.

Als je van plan bent om een Intel Core 13e gen processor te gebruiken, dan is het aan te raden om een kit te kopen die op z’n minst een snelheid van 5600Mhz en een timing van CL36 of lager.

BEKIJK

Wanneer je kiest voor de AMD AM5 processors, is het aan te raden om een geheugenkloksnelheid van op z’n minst 6000 MHz te hebben en een timing van CL36 of lager.

BEKIJK

Waar moet ik op letten bij de aanschaf van nieuw RAM-geheugen?

Je kunt in theorie elk type RAM-geheugen in een moederbord prikken wat hetzelfde geheugentype gebruikt. Het is wel zo dat DDR5 RAM-geheugen niet past in een DDR4 moederbord en visa versa. Echter zit er wel een verschil de ondersteuning van kloksnelheden per moederbord, en soms zelfs compatibiliteit van merken. Het is daarom altijd belangrijk om vanuit de gewenste snelheid te kijken of dit ook werkt met je moederbord. Dat kan je terugvinden in de datasheet.

Laten we er een voorbeeld bij pakken, de MSI B550 Gaming Plus. In de handleiding staat het volgende:
Hier zien we dat het moederbord allerlei verschillende snelheden ondersteund. Dat is mooi! Alleen is het zo dat er voorwaarden aan zitten verbonden. Dit is anders per moederbord dus het is belangrijk om dit te controleren.

Voordat we verder gaan, leg ik even de genoemde begrippen uit.

JEDEC

Dit is een standaard configuratie van het RAM-geheugen wat JEDEC wordt genoemd. Dit zijn standaard geheugenkloksnelheden die als het ware in een ‘plug & play’ setting gebruikt kunnen worden. De snelheden die hiervoor gebruikt kunnen worden staan er altijd bij.

OC MODE (XMP)

Zoals je hebt gezien bij de JEDEC snelheden, wordt een snelheid van 3600Mhz niet automatisch ondersteund op het huidige moederbord. Als je RAM-geheugen van deze snelheid hebt gekocht wil je het natuurlijk ook op deze snelheid gebruiken. Dit kan je doen door een XMP profiel in de bios van je moederbord aan te zetten. Dit is als het ware een automatische overclock functie waardoor je toch de geadverteerde snelheid behaald.

Op deze manier kan je controleren wat de maximaal ondersteunde kloksnelheid is van je moederbord, in dit geval is dat 4400Mhz.

Maximale moederbord ondersteuning RAM | Megekko Academy

Dual Channel en Quad Channel

Vervolgens zien we begrippen staan als 1DPC 1R, 1DPC 2R, 2DPC 1R en 2DPC 2R. Wat houdt dat in? Bij elk begrip staat ook een andere maximale geheugenkloksnelheid.

1DPC 1R: 1 Dimm Per Channel – 1 Rank (1x RAM-module single rank)

1DPC 2R: 1 Dimm Per Channel – 2 Rank (2x RAM-module dual rank)

2DPC 1R: 2 Dimm Per Channel – 1 Rank (4x RAM-module single rank)

2DPC 2R: 2 Dimm Per Channel – 2 rank (4x RAM-module dual rank)

Per optie is er een maximale geheugenkloksnelheid ondersteund. Bijvoorbeeld als ik vier RAM-modules in mijn MSI B550 Gaming Plus wil, met een totaal geheugen van 32GB kan deze een maximale snelheid van 3600 MHz behalen.

Mocht ik toch een hogere kloksnelheid willen gebruiken en alsnog 32GB aan totaal werkgeheugen willen hebben, zal ik mezelf moeten beperken tot twee RAM-modules (1DPC 2R) zodat ik met dezelfde hoeveelheid RAM (32GB) een snelheid van 3866 MHz kan behalen.

Er zijn veel verschillende theorieën of 1DPC 2R (twee RAM-modules) effectiever is dan 2DPC 2R (vier RAM-modules), maar het verschil is niet merkwaardig veel. Sommige mensen kiezen zelfs voor een 2DPC 2R configuratie omdat dit er mooier uit kan zien.

CPU support

Dat is helaas niet het enige waar je rekening mee moet houden. Ondanks dat het moederbord bepaalde kloksnelheden aan kan, moet je ook rekening houden met de processor. Het kan namelijk zo zijn dat je een processor hebt die de optie van het moederbord, qua geheugenkloksnelheid niet ondersteund.

In dit voorbeeld pakken we een Ryzen 7 5700X. Als we naar de specificaties van deze processor kijken, zien we het volgende:

Hier zien we welke snelheid de processor maximaal ondersteund per aantal ranks. Dus als we het vorige voorbeeld erbij pakken en we kiezen voor een 2DPC 2R opzet, komen we bij 2x2R uit (afbeelding processor) en zien we dat de Ryzen 7 5700X een maximale snelheid van 3200Mhz aankan in deze opstelling.

Het is dus belangrijk om altijd de maximale snelheid per situatie te controleren bij zowel het moederbord als de processor.

Single vs Dual Rank RAM | Megekko Academy

Timings

Het laatste wat handig is om te weten, zijn de timings van een RAM-module. De timing, ook wel CL (CAS Latency), refereert naar hoe lang de computer moet wachten voordat de data kan worden uitgelezen uit de RAM-module. Kortom, hoe lager de CL timing hoe sneller je RAM kan communiceren met je processor of andere componenten.

De timing van een RAM-module wordt weergegeven met vier verschillende getallen, bijvoorbeeld CL 16-16-16-38. Als je niet van plan bent om te gaan overclocken is het enige getal waar jij rekening mee moet houden de CAS latency, dat is het eerste getal in de reeks. Maar hoe snel is dat getal dan?

Stel je hebt een RAM-module van 3200 MHz en een CL Timing van 16 dan kun je met een rekensom uitrekenen hoe snel de module daadwerkelijk is. Die is als volgt:

Latentietijd (ns) = (CL) x 1000/(MHz/2)

Als we het voorbeeld gebruiken, is dit als volgt:

16 (CL) x 1000/(3600(MHz)/2)= 8,88ns

Dit is echter wel een theoretische manier om de snelheid op papier te zetten. Het verschilt ook per combinatie processor en moederbord welke RAM-geheugensnelheden bereikt kunnen worden. Frequentie speelt ook een belangrijke rol hierin. Helaas kan je nooit exact uitrekenen hoe snel het RAM-geheugen zal zijn in jouw systeem, maar op basis van je gebruik kun je wel een gepaste keuze maken.

TOP 5 DDR4 RAM

Zoals eerder benoemd is de aan te raden kloksnelheid van DDR4 RAM-geheugen 3200 MHz tot 3600 MHz. Kijk ook altijd of de combinatie van je moederbord en processor dit ondersteund. Als dit het geval is, heb ik hier een top vijf DDR4 RAM-kits voor je.

Corsair DDR4 Vengeance LPX 2x8GB 3200 Geheugenmodule

118x

74,90

39,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Uit eigen voorraad leverbaar. Levertijd: 1 dag (vrijdag)

Merk

Corsair

Modules (aantal)

2 stuk(s)

Geheugen capaciteit

16 GB

Geheugen snelheid

3200 MHz

Timings

CL 16

RGB verlichting

Kleur Product

Zwart

Bekijk vergelijking

Vergelijk product

Meer productinformatie

74,90

39,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Corsair DDR4 Vengeance LPX 2x16GB 3600 Geheugenmodule

77x

133,90

71,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Uit eigen voorraad leverbaar. Levertijd: 1 dag (vrijdag)

Merk

Corsair

Modules (aantal)

2 stuk(s)

Geheugen capaciteit

32 GB

Geheugen snelheid

3600 MHz

Timings

CL 18

RGB verlichting

Kleur Product

Zwart

Bekijk vergelijking

Vergelijk product

Meer productinformatie

133,90

71,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Corsair DDR4 Vengeance RGB Pro 2x16GB 3600 Geheugenmodule

105x

155,00

83,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Uit eigen voorraad leverbaar. Levertijd: 1 dag (vrijdag)

Merk

Corsair

Modules (aantal)

2 stuk(s)

Geheugen capaciteit

32 GB

Geheugen snelheid

3600 MHz

Timings

CL 18

RGB verlichting

Bekijk vergelijking

Vergelijk product

Meer productinformatie

155,00

83,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Lexar DDR4 Thor 2x16GB 3200 Geheugenmodule

60x

67,

Uit eigen voorraad leverbaar. Levertijd: 1 dag (vrijdag)

Merk

Lexar

Modules (aantal)

2 stuk(s)

Geheugen capaciteit

32 GB

Geheugen snelheid

3200 MHz

Timings

CL 16

RGB verlichting

Kleur Product

Zwart

Bekijk vergelijking

Vergelijk product

Meer productinformatie

67,

Corsair DDR4 Vengeance LPX 2x16GB 3200 Geheugenmodule

67x

69,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Uit eigen voorraad leverbaar. Levertijd: 1 dag (vrijdag)

Merk

Corsair

Modules (aantal)

2 stuk(s)

Geheugen capaciteit

32 GB

Geheugen snelheid

3200 MHz

Timings

CL 16

RGB verlichting

Kleur Product

Zwart

Bekijk vergelijking

Vergelijk product

Meer productinformatie

69,

🕑︎ Actieprijs t/m 26-5

Producten vergelijken (0 / 4)

Vergelijk

TOP 5 DDR5 RAM

Mocht je opzoek zijn naar een DDR5 set, dan heb ik hier een top vijf aan DDR5-geheugen. Hetzelfde als bij het DDR4 geheugen, check altijd even de comptabiliteit.